BUH PHẪU THUẬT THÀNH CÔNG “HỘI CHỨNG CHÙM ĐUÔI NGỰA” – BỆNH LÝ GÂY LIỆT 2 CHÂN VÀ BÍ ĐẠI TIỂU TIỆN CHO BỆNH NHÂN
Hội chứng chùm đuôi ngựa (Cauda equina syndrome – CES) là cấp cứu ngoại thần kinh hiếm gặp nhưng rất nghiêm trọng do sự chèn ép vào rễ các dây thần kinh (cauda equina) ở đáy tủy sống trong ống sống. Triệu chứng của bệnh lý này thường là tình trạng đau lưng dữ đội, tê liệt hai chân, đại tiểu tiện không tự chủ, rối loạn sinh dục. Việc bệnh nhân cần được chẩn đoán nhanh là rất cần thiết để được điều trị kịp thời, tránh các tổn thương lâu dài và khó hồi phục. Vừa qua, Đơn vị Ngoại thần kinh – Khoa Ngoại tổng hợp Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột đã phẫu thuật cấp cứu thành công cho bệnh nhân nữ (35tuổi) mắc bệnh lý hội chứng chùm đuôi ngựa. Hiện tại bệnh nhân đã phục hồi các chức năng vận động, tự chủ đại tiểu tiện và được xuất viện tiếp tục theo dõi điều trị tại nhà.
Hội chứng chùm đuôi ngựa là gì?
Hội chứng chùm đuôi ngựa (Cauda equina syndrome – CES) là cấp cứu ngoại thần kinh hiếm gặp nhưng rất nghiêm trọng do sự chèn ép vào rễ các dây thần kinh (Cauda equina) ở đáy tủy sống trong ống sống. Triệu chứng của bệnh lý này thường là tình trạng đau lưng dữ đội, tê liệt hai chân, đại tiểu tiện không tự chủ, rối loạn sinh dục. Việc bệnh nhân cần được chẩn đoán nhanh là rất cần thiết để được điều trị kịp thời, tránh các tổn thương lâu dài và khó hồi phục.
Cauda Equina là một tập hợp các dây thần kinh hình thành ở đáy tủy sống (vẫn nằm trong ống sống) ở mức xấp xỉ L1 (đốt sống thắt lưng đầu tiên). Các dây thần kinh cung cấp các cơ và cảm giác cho chân cũng như kiểm soát bàng quang và trực tràng. Vì có hình dạng như đuôi ngựa nên được gọi với tên “chùm đuôi ngựa”.
Nguyên nhân gây ra hội chứng chùm đuôi ngựa
Một số nguyên nhân gây ra hội chứng chùm đuôi ngựa như:
- Thoát vị đĩa đệm vùng thắt lưng: đây là nguyên nhân thường gặp nhất của CES. Thoát vị đĩa đệm vùng thắt lưng chèn ép vào các rễ thần kinh trong chùm đuôi ngựa có thể khởi phát từ từ do thoái hóa hoặc đột ngột tùy nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm.
- Các khối u hoặc tổn thương cột sống.
- Nhiễm trùng tại cột sống.
- Hẹp ống sống bẩm sinh hoặc mắc phải do chấn thương.
- Chấn thương trực tiếp cột sống thắt lưng (té ngã, tai nạn,..).
- Bất thường bẩm sinh như dị dạng động tĩnh mạch cột sống.
- Xuất huyết tủy sống.
- Các biến chứng sau phẫu thuật cột sống thắt lưng hoặc gây tê tủy sống.
Điều quan trọng là phải xác định nguy cơ CES càng sớm càng tốt vì điều này mang lại cơ hội tốt nhất để giảm thiểu các biến chứng lâu dài, có thể là không thể hồi phục cho người bệnh.
Triệu chứng của hội chứng chùm đuôi ngựa
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh triệu chứng của hội chứng chùm đuôi ngựa có thể đột ngột hoặc khởi phát từ từ tăng dần, bao gồm:
- Đau thắt lưng dữ dội, kém đáp ứng với thuốc giảm đau thông thường.
- Yếu liệt cơ, rối loạn hay mất cảm giác kèm theo cảm giác đau một hay cả hai chân.
- Có khả năng mất cảm giác vùng chậu.
- Rối loạn chức năng bàng quang như bí tiểu, tiểu khó…
- Đại tiểu tiện mất tự chủ.
- Rối loạn cảm giác của bàng quang hay trực tràng.
- Rối loạn chức năng sinh dục.
- Mất phản xạ tại chân.
Đơn vị Ngoại thần kinh BUH phẫu thuật thành công cho bệnh nhân mắc hội chứng chùm đuôi ngựa
Vừa qua, bệnh nhân nữ V.T.T (34 tuổi) đến cấp cứu tại BUH với tình trạng liệt hai chi dưới không đi lại được, bí tiểu cấp ở ngày thứ 5.
Nghi ngờ bệnh nhân có các dấu hiệu bệnh lý liên quan tới cột sống, sau khi xem xét các kết quả chẩn đoán hình ảnh, bệnh nhân được chẩn đoán mắc hội chứng chùm đuôi ngựa do thoát vị đĩa đệm gây chèn ép tủy ngang đoạn L4-5. Các bác sĩ Ngoại thần kinh BUH quyết định tiến hành phẫu thuật giải ép tủy, thay nhân đệm, bắt vít chân cung cố định cho bệnh nhân.
Ca phẫu thuật diễn ra thuận lợi, hậu phẫu không có biến chứng gì xảy ra. Sau đó, bệnh nhân được điều trị và châm cứu bằng phương pháp y học cổ truyền, xuất viện sau 14 ngày. Tình trạng xuất viện với cơ lực 2 chân được phục hồi 5/5, tổn thương thần kinh cơ vòng hậu môn đã phục hồi, còn cơ vòng đường tiểu chưa phục hồi ngay, cần điều trị y học cổ truyền để hồi phục hoàn toàn các triệu chứng tổn thương thần kinh thứ phát.
Tuy nhiên, sau 7 ngày tiếp tục châm cứu và phối hợp cùng các phương pháp y học cổ truyền nhưng kết quả vẫn không cải thiện, BN vẫn bí tiểu và tiểu qua ống thông. Ngay sau đó, BN được tư vấn nhập viện trở lại để xử trí, các Bác sĩ đã hội chẩn với chuyên khoa Ngoại – Niệu và thống nhất phẫu thuật mở bàng quang ra da (nghĩa là đặt ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài, giải phóng đường tiểu dưới). Sau 22 ngày, bệnh nhân đã phục hồi đường tiểu dưới và nhập viện rút ống thông trên bàng quang. Hiện tại, bệnh nhân đã tự chủ vấn đề tiểu tiện hoàn toàn toàn.
Bệnh nhân xúc động chia sẻ:“Chỉ 3 ngày sau phẫu thuật tôi đã tập đi lại dần được, sức khỏe hiện nay cũng đã ổn định, đi tiểu đã bình thường. Tôi rất cảm ơn đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng đã điều trị và chăm sóc tận tình trong suốt quá trình nằm viện”
BSCKI. Nguyễn Văn Tấn – Phó Trưởng Khoa Ngoại tổng hợp BUH chia sẻ về hội chứng chùm đuôi ngựa và khuyến nghị như sau: “Hội chứng chùm đuôi ngựa kéo dài có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đời sống cá nhân, gánh nặng kinh tế. Phẫu thuật trong vòng 48 giờ sau khi xuất hiện các triệu chứng của hội chứng chùm đuôi ngựa sẽ giúp cải thiện đáng kể các khiếm khuyết cảm giác, vận động hai chi dưới và chức năng bàng quang, trực tràng. Bệnh nhân khi có các triệu chứng và dấu hiệu như đau thắt lưng, rối loạn chức năng đại tiểu tiện nên đến cơ sở y tế có chuyên khoa ngoại thần kinh càng nhanh càng tốt được thăm khám, xác định nguyên nhân giúp giảm nguy cơ rối loạn chức năng thần kinh lâu dài và cải thiện cơ hội phục hồi cho bệnh nhân.”
Đơn vị Ngoại Thần Kinh – Khoa Ngoại tổng hợp BUH là chuyên khoa về điều trị, thăm khám bằng phương pháp phẫu thuật liên quan đến hệ thần kinh thông qua sử dụng thiết bị phẫu thuật Y khoa hiện đại như: máy khoan cắt tốc độ cao, kính vi phẫu thuật dùng trong sọ não và cột sống, giúp phẫu thuật nhanh và an toàn, mang lại sức khỏe và sự yên tâm cho bệnh nhân. Bệnh viện được đầu tư và trang bị đồng bộ các máy móc, trang thiết bị tiên tiến, hiện đại như: máy chụp cộng hưởng từ MRI 1.5 Tesla; máy chụp cắt lớp vi tính CT 128 lát cắt;… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về sọ não và cột sống.
Lưu ý: Để được tư vấn trực tiếp và hoàn toàn miễn phí, Quý Khách Hàng vui lòng bấm số HOTLINE 1900 1147