VIÊM NIỆU ĐẠO KHÔNG DO LẬU

Nguyễn Thị Thu Sang

BV Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột

I. Nguyên nhân gây bệnh viêm niệu đạo:

• Phổ biến nhất là Chlamydia Trachomatis.
• Ureaplasma Urealyticum.
• Mycoplasma genitalium
• Trùng roi Trichomonas vaginalis.
• Nấm Candida albicans
• Herpes simplex virus….

Triệu chứng lâm sàng:

Thời gian ủ bệnh từ 7-27 ngày.

Lâm sàng:

• Triệu chứng chủ quan là tiểu buốt, tiểu rắt, cảm giác bỏng rát khi đi tiểu hoặc ngứa dọc niệu đạo. 
• Tiết dịch hoặc mủ ít ở niệu đạo, thường ra ít dịch/mủ loãng buổi sáng.
• Nhiều bệnh nhân bị viêm niệu đạo không do lậu hoàn toàn không có biểu hiện lâm sàng.
• Biểu hiện ở nữ: tiểu rát nhẹ, ngứa đường tiểu, kèm tiết dịch hoặc mủ, mủ nhầy ở âm đạo.

Cận lâm sàng:

• Nhuộm Gram tìm lậu cầu: lấy mủ làm xét nghiệm thấy nhiều bạch cầu, nhưng không có song cầu khuẩn gram (-) nội và ngoại tế bào bạch cầu đa nhân trung tính, nghĩ đến viêm niệu đạo không do lậu.
• Chỉ số bạch cầu đa nhân trong dịch niệu đạo ≥ 5 bạch cầu /vi trường có độ phóng đại 1000 lần. Hoặc có ≥ 10 bạch cầu đa nhân trong nước tiểu đầu dòng với độ phóng đại 1000 lần.

III. Chẩn đoán phân biệt:

• Lậu
• Giang mai 

• Nấm C.albicans: soi tươi dịch thấy tế bào hạt men hoặc sợi tơ nấm giả.
• Với trùng roi T. vaginalis : soi tươi tiết chất sẽ thấy trùng roi.

Biến chứng:

• Gặp cả 2 phái do không điều trị hoặc điều trị không đúng.
• Ở nam: viêm mào tinh hoàn, viêm tuyến tiền liệt, viêm trực tràng, hội chứng Reiter (gồm có viêm niệu đạo, viêm kết mạc mắt, viêm khớp và dày sừng lậu (dát hóa lậu) (Keratoderma blennorrhagicum) (là các thương tổn đặc trưng ở da và niêm mạc liên quan đến nhiễm Chlamydia Trachomatis)….
• Ở nữ: viêm tuyến Bartholin, viêm cổ tử cung, viêm nội mạc tử cung, viêm vòi trứng…

Điều trị:

Nguyên tắc điều trị:

• Điều trị nguyên nhân gây bệnh.
• Điều trị cả bạn tình.
• Không quan hệ tình dục trong thời gian điều trị.
• Người bệnh cần được khám lại nếu triệu chứng còn tồn tại hoặc tái phát.

Điều trị:

• Azithromycin 1g uống  liều duy nhất
• Hoặc Doxycycline 100 mg uống 2 lần/ ngày trong 7 ngày.

Các phác đồ thay thế: 

• Erythromycin cơ bản (basic) 500mg uống 4 lần/ngày trong 7 ngày
• hoặc Levofloxacin 500 mg uống mỗi ngày 1 lần trong 7 ngày
• Hoặc Ofloxacin 300mg uống 2 lần/ngày trong 7 ngày

Với người có thai:

•   Khuyến cáo

• Azithromycin 1g (u)  liều duy nhất

• Các phác đồ thay thế

• Amoxicillin 500 mg (u) x 3 lần/ngày x 7 ngày
•  Erythromycin cơ bản (u) 500 mg x 4 lần/ngày x 7ng
•  Erythromycin cơ bản 250 mg (u) x 4 lần/ngày x 14 ngày

Phòng bệnh:

• Bài trừ nạn mãi dâm   
• Không quan hệ tình dục với người bị bệnh.
• Thực hiện quan hệ tình dục an toàn: bao cao su,…
• Không sử dụng chung các dụng cụ vệ sinh như chậu tắm, khăn…và áo quần.
• Nếu có quan hệ với người nghi ngờ, thì nên theo dõi trong 7 ngày, nếu có tiểu gắt, có mủ, cần khám bệnh để điều trị sớm, không tự ý dùng kháng sinh.
• Chuyển lên tuyến chuyên khoa để điều trị nếu phát hiện có biến chứng nặng.